افراط و تفریط درباره ی ناصر ملک مطیعی
تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۹۳۶۱۲۵
1 ـ زنده یاد ناصر ملک مطیعی در سینمای پیش از انقلاب نامی آشنا و محبوب و نزدیک به دو دهه مرد اول سینما بود. بعدها که مرحوم فردین و رضا بیک ایمان وردی و بهروز وثوقی، جا پایی محکم در سینما باز کردند و به ستاره های سینما تبدیل شدند، باز هم از جایگاه مرحوم ملک مطیعی در سینمای فارسی کاسته نشد.
مرحوم ناصر ملک مطیعی، مرحوم منوچهر محسنی و مرحوم عباس مصدق، چهره های شاخص بازیگران نقش کلاه مخملی و جاهل های کوچه بازاری بودند و چنانچه بخواهیم آن دسته از فیلم ها را با تسامح یک ژانر به نامیم، این سه تن را می توانیم از عناصر اصلی بازیگری در این ژانر به حساب آوریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کلاه مخملی های فیلمفارسی، مرام و منش خاص طبقه ای را نمایندگی می کردند که ریشه هایی دور و دراز در تاریخ ایران داشته، و همواره اصلی و بدلی های آن در صحنه ی زیست اجتماعی ایرانیان وجود داشته اند و سینمای ایران هم بیشتر به نسخه های بدلی و جعلی آن گرایش داشت و به دلایل گوناگون، سطحی ترین و پیش پا افتاده ترین شکل از روایتگری آن را در پیش گرفته بود. به همین دلیل، حتی اگر کسی چون ناصرملک مطیعی تلاش می کرد در ارائه ی تیپ کلاه مخملی و جاهلی سنگ تمام بگذارد، باز هم اکثر قریب به اتفاق آن آثار از ارزش هنری و سینمایی قابل قبولی برخوردار نبودند.
2 ـ ناصر ملک مطیعی به شهادت زیست چهل ساله اش در سالهای پس از انقلاب، شخصیتی آرام و متین داشته است. او که در اوج شهرت اجتماعی، به یکباره از سینما کنار گذاشته شد، به حکم دولتی ها گردن نهاد و به کسب و کار مشغول شد و تا واپسین دم حیات هم بر همین روش، زیست و زندگی خود را سامان داد. (درست یا نادرست بودن تصمیم دولت مهندس موسوی در باره ی خانه نشینی و انزوای امثال ملک مطیعی و فردین را در مجالی دیگر باید واکاوی کرد و مورد سنجش و داوری قرار داد.)
مرحوم ملک مطیعی همه ی سال های دوری از سینما را در ایران بود و ظاهرا به وسوسه های مهاجرت از ایران گردن ننهاد. همانطور که مرحوم فردین هم که عشق و علاقه ی زایدالوصفی برای بازیگری داشت، وقتی از حضور در سینما حذف شد، خود را از حضور در ایران حذف نکرد و در میهن ماند تا به سرای باقی شتافت. از نگاه من، این منش و مرام که این دو مرحوم از آن برخوردار بودند بسیار قابل احترام و ستودنی است.
(در همین سال ها کم نبوده اند خردک شرارهای محتضری که حتی ذره ای از نام و موقعیت اجتماعی این دو مرحوم را نداشتند ولی کوشش های بی حاصلی کردند برای خودنمایی و در پیوند با محافل بدنام و ضد وطن ــ داخلی و خارجی ــ به قاطر بی پالان آنها تبدیل شده اند.)
3 ـ اکنون که ناصر ملک مطیعی روی در نقاب خاک کشیده است، شاهد دو نوع رفتار و کنش در باره اش هستیم. افراط در تکریم و بزرگداشت او، و تفریط در نفی و طرد نام و شخصیت او. دو نمونه از این رفتارهای افراط و تفریط گونه قابل ذکر است.
روزنامه ی جمهوری اسلامی (به عنوان یکی از روزنامه های افراطی در حوزه ی فرهنگ و هنر) در باره ی او می نویسد: «وقتی یک بازیگر فاسد دوران طاغوت می‌میرد، همین که مانعی برای تشییع جنازه و برگزاری مراسم معمول برای او وجود ندارد، به معنای رعایت حقوق شهروندی است، اما اینکه عده‌ای برای مطرح کردن او به عنوان یک هنرمند تلاش کنند، ظلم به فرهنگ و هنر جامعه است.
آن بازیگری که پای جنازه چنین فردی می‌گوید مگر او چه کرده بود؟ خوب می‌داند که او از طریق سینما برای فاسد کردن آحاد مردم و تخریب فرهنگ جامعه هرچه می‌توانست انجام داد. به همین دلیل، به او اجازه ورود به سینما در دوران بعد از انقلاب داده نشد و حالا همفکرانش به جای اینکه از مسئولین به خاطر آزاد گذاشتنشان برای تشییع و برگزاری مراسم تشکر کنند، نباید احساس طلبکاری نمایند.» (روزنامه ی جمهوری اسلامی ـ بازنشر از پایگاه خبری الف ـ هفتم خرداد 1397)
از سوی دیگر کانون کارگردانان سینمای ایران در اطلاعیه ای برای دعوت مردم به شرکت در مراسم تشییع جنازه ی مرحوم ملک مطیعی از او با عنوان هنرمند ملی یاد می کند: «کانون کارگردانان سینمای ایران از شما دعوت می کند برای شرکت در آئین بدرقه و تشییع پیکر هنرمند ملی ناصر ملک مطیعی ... »
واقعیت این است که ناصر ملک مطیعی نه استحقاق آن نوشته ی توهین آمیز روزنامه ی جمهوری اسلامی را دارد و نه شایسته ی صفت «هنرمند ملی» است که کانون کارگردانان سینما به او داده است.
در پاسخ به امثال آقای مسیح مهاجری و روزنامه اش (روزنامه جمهوری اسلامی) باید گفت: آن مرحوم در دوران فَترت و انقطاع فرهنگی و هویتی که به جریان حاکم اجتماعی، فرهنگی و هنری در دوران طاغوت پهلوی تبدیل شده بود، همانند بسیاری از کسانی که مقهور آن جریان بودند و شاخصه و میزانی برای سنجش های درست و هویت ساز فرهنگی/هویتی نداشتند، اقدام می کرد. نه عنصری بنیادین در طراحی و برنامه ریزی فساد گستر و تباه کننده ی رژیم پهلوی به شمار می آمد و نه از توان قدرتمند فکری و معرفتی برخوردار بود تا بتواند جان و دل از موج دامنگستر فیلمفارسی برهاند و زیست سینمایی خود را در بستری دیگر رقم بزند. دیگر آنکه، باید یادمان باشد که بازیگری در ذات خود اجرای یک نقش است و نه الزاما باور به جهان معنای شخصیت و کاراکتر مثبت یا منفی.
در همین سینما و تلویزیون جمهوری اسلامی بازیگران قابل توجهی را می توانیم نام ببریم که شخصت واقعی شان با نقش هایی که بازی می کنند فاصله ای معنادار دارد. نه این بازیگران پسران پیامبر اند و نه خیل عظیمی از بازیگران سینمای پیش از انقلاب، از سپاه یزید و عمرابن سعد. آنها فقط و فقط نقشی را که پذیرفته اند بازی می کنند. در ضمن، امثال ناصر ملک مطیعی، اگر بر مشی و شیوه ی آن بخش از سینمای سطحی و مبتذل پیش از انقلاب وفادار مانده بود و حاضر نبود شرایط جدید فرهنگی و هنری سینمای پس از انقلاب را بپذیرد، شایسته ی رد و طرد بود. آقای مسیح مهاجری بجای آنکه در روزنامه اش آن متن موهن را در باره ی ملک مطیعی منتشر کند، باید از دوستان و همفکران دیروز و امروز خود برای رفتارهای شان توضیح بخواهد.
در باره ی اطلاعیه ی کانون کارگردانان سینما هم باید عرض کنم که مرحوم ملک مطیعی هنرمند ملی نبود و نیست. هنرمند ملی شدن، حاصل یک فرآیند است. فرآیندی که معدودی از هنرمندان می توانند با گذری همراه با سلامت از روندی پالوده و متعالی و برکشنده، به آن مرتبه ی والا و خطیر برسند.
کسی شایسته ی مقام هنرمند ملی است که یا در فرآیندهای هنری، دارای تاثیر و نقشی شاخص و موج آفرین بوده باشد و یا اینکه با اتکا به ظرف وجودی خود و هنری که عرضه می کند، فرآیند ساز باشد و مسیر و جهت و راهی بالنده و تعالی طلب را فرا روی حرکت عمومی و خاص هنر بگشاید و واجد امضای هنریِ یکه و متعالی باشد.
یادمان باشد که در عرصه ی سینمای ایران از گذشته های دور تا امروز، هنرمند و سینماگر ملی به اندازه ی انگشتان یک دست هم نداریم. به همین خاطر نباید و روا نیست که این صفت خاص و بسیار ویژه و منحصر به فرد را گشاده دستانه و همین طور کتره ای و به خاطر احساسات و عواطف خود، به این و آن ببخشیم.
️از خداوند برای مرحوم ناصر ملک مطیعی آمرزش و آرامش ابدی مسالت می کنم.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۹۳۶۱۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهیه کننده نون خ سریال جدید می‌سازد
به گزارش همشهری آنلاین، مهدی فرجی تهیه کننده تلویزیون که اخیراً فصل پنجم سریال «نون. خ» را به تولید رساند درباره اینکه چه سریال جدیدی در دست دارد بیان کرد: در حال حاضر سریال «کندو» به کارگردانی احمدرضا درویش را دنبال می‌کنیم و پیش می بریم.
وی اضافه کرد: فیلمنامه این سریال نوشته شده و آماده است و این روزها توافقاتی برای تأمین منابع مالی سریال در حال انجام است که سازمان صداوسیما بخشی از ماجراست و همچنین استانداری سیستان و بلوچستان نیز بخشی دیگر از این مساله را بر عهده دارد. تهیه کننده «کندو» درباره زمان تولید این سریال عنوان کرد: با پیشرفت این توافقات امیدواریم امسال این سریال به مرحله تولید برسد.
وی در پایان از ساخت یک سریال در شبکه نمایش خانگی خبر داد که خبرها و جزئیات بیشتر آن را به آینده موکول کرد.
سال گذشته علی دارابی قائم‌مقام وزیر میراث فرهنگی درباره ساخت سریالی که قرار است وزارت میراث فرهنگی روی آن سرمایه گذاری کند، به مهر گفته بود: «یکی از سریال‌هایی که قرار است ساخته شود سریال «کندو» به نویسندگی و کارگردانی احمدرضا درویش و تهیه کنندگی مهدی فرجی است. این سریال به صورت مشترک بین ما و صداوسیما تولید می‌شود و در حوزه میراث، گردشگری و صنایع دستی است. در حال حاضر فیلمنامه آن به نگارش درآمده است و این روزها هم در مرحله پیش تولید قرار دارد.»
هوادار خاطی سپاهان ۱۰ سال محروم شد